Desembermøtet 2023

 

På vårt siste møte i 2023 skal Selskapet samsnakkast om Gudrun Skretting sin roman: Tre menn til Vilma. Dette er ei julebok og ei kosebok, seier nokon, men kanskje ikkje alle er samde? Den som kjem på møtet tysdag 19. desember kl.19.00 på Alver bibliotek, Knarvik avdeling får vite.

Har du lyst til å vere med å samsnakkast om bøker? Ta kontakt med biblioteket!

Varmt velkomne!

To bøker som gjer inntrykk

Selskapet hadde til dette møtet i november lese to bøker av Olaug Nilssen. For nokre av deltakarane var bøkene særs deprimerande og nesten umogelege å komme igjennom. For kven kan tenkje eller førestille seg korleis det må vere å leve med eit barn med autisme? For det er dette desse to bøkene handlar om. Tung tids tale er ein sjølvbiografisk roman som Olaug Nilssen har skreve om seg sjølv og sonen Daniel. Om korleis dei oppdaga at han hadde regresiv autisme. Dei første åra var han som ein kven som helst annan liten gut, men så mista han språket, vart utagerande og dei trong hjelp, mykje hjelp for ikkje å gå under. Vi får høyre om korleis hjelpeapparatet fungerer, eller ikkje fungerer. Vi får høyre om sorga over å ha "mista" den guten han ein gong var og kampen for anerkjenning på at han er der inne ein stad.

Den andre boka av forfattaren: Yt etter evne få etter behov har og tema om ein gut med autisme og familien som omgjev han.  Familien er foreldra Gudrun og Sverre, døtrene Rakel, Lea og Linda, sonen til Lea Benjamin har autisme og bur for tida hos Rakel. Lea har gjeve opp. Ho trur ho har posttraumatisk stress syndrom og ligg i senga og spelar Hay Day. Rakel er lærar, ho er den ryddige, ansvarlege og har tilsynelatande alt på stell. Linda er lege, er gift og har barn. Ho er særs flink til å fortelle foreldra kor lite omsyn dei tar til henne og hennar behov. Foreldra på sin side kjenner på skuldkjensle og tek på seg mykje barnepass og hjelper henne alt dei kan. Når Rakel vert sjuk og treng hjelp er det ingen der. Ho flippar heilt ut og den dagen stikk Benjamin av og heile familien må trø til for å finne han.

Selskapet meinte at forfattaren skriv godt, bøkene var lette å lese, og fleire likte bøkene særs godt sjølv om innhaldet var dystert. Vi vart imponert over dei som har barn med spesielle behov og som heldt ut i år etter år, som kjempar intenst for at barna deira skal få ha eit så godt liv som mogeleg. Vi fekk mykje å tenkje på og vere takknemlege for. Dette er gode bøker, vel verdt å lese!

Novembermøtet

 

Når Selskapet skal treffast igjen skal vi samsnakkast om to bøker. Begge er skreve av Olaug Nilssen og har som tema barn med autisme og dei pårørande til barnet. Tung tids tale og Yt etter evne få etter behov er begge sterke romanar som det skal bli kjekt å snakke om. Vi møtast på Alver bibliotek, Frekhaug i det nye lokalet i underetasjen på rådhuset. Tysdag 21. november kl.19.00. Velkomne!

Oktobermøtet

Selskapet hadde møte utan skrivaren denne gongen, men dei som var samla hadde ein fin prat og likte romanen godt. Skrivaren har lese boka og har her laga ei lita omtale:

Har du lese Gutten i den stripete pysjamasen? Alt som er ødelagt er ein slags oppfølger til den boka.  I denne romanen av John Boyne møter vi Gretel Fernsby på 91 år, ho har budd i London i 70 år, men er fødd i  Tyskland. Gretel bur iMayfair i London i ein leilegheit som ho og mannen hennar eigde. Mannen er død, men Gretel har eit enkelt og behageleh liv. Hun prøver så godt hun kan å ikkje tenke attende på barndomen og ungdomen sin og hun gjer sitt ytste for at ingen skal interessere seg for henne. Dette går fint til ein ung familie flyttar inn i etasjen under. Hun vert kjend med den vesle sonen Henry og dei vert venner. Ein dag høyrer Gretel ein veldig krangel mellom foreldra og ho finn Henry i hagen der han prøver å gøyme seg vekk. Det vert tydeleg for Gretel at her er det meir enn berre ein krangel og for å redde Henry må hun gjere noko. 

I annakvart kapittel får vi høyre om Gretel sin barndom og ungdom. Hun vart fødd i Berlin, hun hadde ein veslebror, Bruno, faren var kommandant ved ein berykta konsentrasjonsleir i Nazi-Tyskland og mora treivst godt med å vere kona til en velståande mann. Etter krigen rømer Gretel og mora til Paris og opplever nokre vonde år der før Gretel flyttar først til Australia og så til London. Gretel veit at ho indirekte var skuld i at broren døyde. Ho prøver å leggje bak seg både fortida som barn av ein nazist og det ho gjorde ved å erte opp broren. Når ho ser kva faren i den unge familien gjer med kona og sonen vert ho opprørt. Endeleg tør ho å handle og slik gjere opp for gamle synder.

Det er ei fasinerande bok. Når Gretel møter den unge familien er det som dørene til fortida vert  sprengd og ho må tenke attende på livet sitt. Hun tenkjer på kjærasten Kurt som kom seg unna krigsforbrytelsene han var med på. Hun tenkjer på korleis ho og mora vart truga og utsett for vald i Paris og ho tenkjer på dattera som hun fødde for mange år sidan. 

Det er slett ikke naudsynt å lese Gutten i den stripete pysjamasen for å ha glede av denne boka, men den er også ei særs god bok, så kvifor ikkje? Alt som er ødelagt er ei interessant og flott bok - anbefalast!

 

Vi er våre val

 

Det var godt oppmøte då Selskapet samla seg for å snakke om septemberboka Det som forsvinner av Brit Bennett. Det første spørsmålet som vart stilt var: Er det mogeleg å gå som kvit? Vi snakka litt om fenomenet passing noko som er eit viktig tema i denne romanen.

Boka handlar om tvillingsøstrene Desiree og Stella som veks opp i ein bitteliten by i Sørstatane. I denne byen bur det svarte med lys hud og nokre av dei mellom anna Stella kan gå som kvit. Søstrene opplever at faren deira vert drepen av ein gjeng kvite menn som trenger seg inn i huset deira. Mora vert åleine og må forsørge seg og jentene med vask og husarbeid for andre. Jentene er flinke, men det er ikkje snakk om noko collegeutdanning for no treng mora hjelp for å få endane til å møtast. Stella kjenner på lengta etter å lære meir, medan Desiree er meir oppteken av å komme seg vekk frå byen og alt som er der. Ein dag set dei seg på bussen og reiser til New Orleans. Dei er ikkje meir enn seksten år, og veit lite om livet utanfor heimbyen. Dei får jobb og eit lite krypinn. Det er hardt, men dei er fulle av pågangsmot. Stella går på et kunstmuseum ein dag det berre er inngang for kvite og hun vert ikkje stansa. Denne opplevinga får ho til å føle ein form for friheit som hun ikke har kjent på tidlegare. Hun søkjer på ein jobb som sekretær i et kvitt firma, der den eineste kvalifikasjonen er at hun har ei vakker handskrift. Ho er kvalm av angst for å verte avslørt som svart, men ho får jobben. Desiree ertar henne, men Stella ser på dette som ein opning til å komme seg vekk. Sjefen ber henne bli med til Boston og ho takkar ja. Ho reiser utan å gje melding til Desiree og forsvin ut av livet hennar. Desiree er fortvila og lei seg. Ho leiter etter Stella, men ho er og blir borte. Desiree flyttar til Washington der ho får arbeid som fingeravtrykklesar for FBI. Ho treff Sam som er advokat, kolsvart og skal det vise seg særs voldeleg. Dei får ei jente, Jude, som er like mørk som faren, men etter fleire episoder der Sam heldt på å slå henne helselaus, rømmer ho med Jude til mora som framleis bur i heimbyen. Desiree treff igjen ein mann som ho var forelska i då ho var ung og dei vert kjæraster. Vi møter igjen Stella som nå bur i Los Angeles i eit særs pent kvitt område. Ho nyt å gjere ingenting, men alt endrar seg då ein svart familie flyttar inn i nabohuset. Bustadforeininga er i opprør og Stella er også med på at dei absolutt ikkje må få flytte inn. Det vert likevel slik at dei flyttar inn og Stella vert venn med kona i huset. Dei er mykje saman og ryktene går. Stella passar på hun berre er saman med si fargede nabo og dattera når dei ikkje vert sett av andre. Dette fører til ein konfrontasjon og Stella er igjen einsam. Stella og mannen har ei datter som liknar faren, svært lys med blå auge. Dattera, Kennedy, veks opp og begynner å stille spørsmål om mora sin barndom, men Stella vik unna. Jude har begynt på UCLA, men treng pengar og tek ekstrajobbar. På ein av disse treffer hun Kennedy og då hun ser mora, Stella, raser alle historiane om den forsvunne tvillingsøstera inn over henne.

Selskapet snakka om val, det å velgje vekk familie og i særleg grad å velgje vekk ei tvillingsøster. Korleis er det eigentleg mogeleg? Stella tviheldt på sitt kvite liv. Ho elskar fridommen det gjev ho og det gode livet ho har med mannen sin. Ho velgjer eit liv som set sterke grenser for kva ho kan gjere og kven ho kan vere saman med. Desire på si side er sjuk av lengsel etter Stella, leitar og set kjærasten til å leita også. Det er Jude som finn Stella, men ho vil ikkje ha kontakt med henne og ho vil ikkje at Jude skal ha kontakt med Kennedy dattera hennar. Dette er ei historie om sterke damer og om identitet. Kven vil du vere? Kven kan du vere og kva for val tek du? Selskapet var innom klasseskilje i det amerikanske samfunnet, men og korleis nordmenn har behandla samar og tatarar opp i gjennom tidene. Vi har ikkje mykje å vere stolte over der. Forfattaren skriv godt syntes Selskapet, men det var episodar vi ikkje syntes var heilt topp. Vi heia på Desire som rømde frå mannen og Stella då ho baka ei kake til naboen sin, var det ei opning til endring? Det vart jo ikkje slik, men det var ei gripande scene. Det var ei kjekk bok å lese syntes dei fleste i Selskapet og kan anbefalast til andre for her lærte vi noko om forholda i USA på 1960-talet, det var nyttig.

Møtekalender hausten 2023

 

Første møte i Nordhordland Litterære Selskap er allereie gjennomført, men frykt ikkje - denne hausten er det møte kvar månad!

19. september kl.19.00 samlast vi på Frivilligloftet, Frekhaug og samtalar om Brit Bennet si bok: Det som forsvinner.

24. oktober kl.19.00 samlast vi på Strilabiblioteket, avdeling Knarvik og samatalar om John Boyne si bok: Alt som er ødelagt. Denne boka er ein slags oppfølgjar til boka Gutten i den stripete pysjamasen

21. november kl.19.00 samlast vi på Alver bibliotek, Frekhaug.Då skal vi samsnakkast om to bøker, begge av Olaug Nilssen. Det er Tung tids tale og Yt etter evne, få etter behov.

19. desmber kl.19.00 samlast vi på Alver bibliotek, Knarvik. Når det dreg seg mot jul må vi lese ei kosebok og denne gongen skal vi snakka om Tre menn til Vilma av Gudrun Skretting.

Følgj med og ver velkommen til samtalar om bøker!

Gyldig fråver?

 Skrivaren hadde gledd seg til å snakke djupt og lenge om bøkene vi hadde lese i sommar, men når ho er så korttenkt at ho står med  bøgd rygg og hovudet inne i dusjen for å vaske ein lampeskjerm.... Eg seier ikkje meir. Hekseskotet kom like overraskande som før og råda om korleis denne vaskinga burde ha vore utført hagla..Det vart nokre dagar med smertestillande og eit heller roleg liv.

Heldigvis var det andre som hadde oppført seg meir fornuftig enn skrivaren! Dei møttest og kunne melde at Selskapet var nøgde med desse bøkene. Nokre syntes rett nok at det var tungt å lese Stormfulle høgder, for historia vandrar noko fram og tilbake mellom forteljarane. Historia om Cathy Earnshaw og Heathcliff og familiane som vert involvert i deira lidenskap og landskapet som Brontë skriv om er med på å legge ei sterk ramme rundt livet til dei som bur der. Alt dette er med på å gje boka en særskild posisjon i litteraturen. Det er ei bok som vert hugsa lenge.

Den andre boka Selskapet las i sommar var Oliver Twist. Romanen om den foreldrelause guten som først vert plassert på ein barneheim og overlever trass elendige omgjevnader. Han rømmer og treff på folk som vil utnytte han, men han treff og på folk som hjelper han og tek seg av han med stor omsorg. Selskapet syntes at om distansen i år er stor mellom då boka vart skriven og i dag, så er problemstillinga framleis aktuell.

Det er kjekt å lese klassikarar, dei er alltid aktuelle!

Kva skal Selskapet lese sommaren 2023?

 

No satsar vi på ein skikkeleg lesesommar! To sterke klassikarar skal lesast og ikkje minst samsnakkast om på første møtet etter sommarferien.

Selskapet klarte ikkje å avgjere kva for ei bok vi skulle lese, så då vart det to bøker. Vi startar med Charles Dickens: Oliver Twist. 

Har du lese heile boka? Du har ikkje som dei fleste berre lese avkorta utgåver eller sett ein av filmane som er laga om romanen? No les vi heile romanen uavkorta, det vert spannande!

Den andre boka vi skal lese i sommar er Emily Brontë sin einaste, men likevel berømte roman Stormfulle høgder. 

Kven har vel ikkje sett Kate Bush synge denne om kjærleiken mellom Chaterine og Heathcliff?

Det er mykje som skal lesast fram til tysdag den 22. august kl.19.00 då skal Selskapet treffast på Strilabiblioteket, Knarvik.

Velkomne!

Ta kontakt om du vil vere med og lese bøkene!

Femten år; den revolusjonære våren

 

Selskapet hadde sitt siste møte før sommarferien tok oss og boka vi hadde lese var Vigdis Hjorth sin roman: Femten år; den revolusjonære våren. No skal det seiast at skrivaren hadde gløymd å annonsere møtet på bloggen, men andre gode krefter har annonsert både på Facebook og på Instagram, slik at dei frammøtte var nøgde! Kva så med romanen? Vi møter Paula og familien hennar: storesøster Elisabeth, veslebror Lasse, mor og far. Mor er heime, far arbeider på eit rekneskapskontor og Elisabeth går på Kristleg Gymnasium og har den eine vanskelege eksamenen etter den andre. Besteforeldra er kristne og set strenge rammer for familielivet som foreldra føyer seg umælande etter. Paula har ein ild i seg, ein vulkan som vil ha, må ha, utbrot, noko ho er redd for. Ho har ei venninne, Karen, som ho stadig er saman med. Karen kommer frå ein frilynt familie som brukar tid på musikk og kultur og ikkje er så oppteken av kva som høver seg. Vi følgjer Paula frå ho er ti- elleve år og fram til konfirmasjonsdagen. Paula liker det føreseielege, det kjente livet med sine rytmer av middagar, turar, besøk av besteforeldra, reisa til mormor om sommaren. Det er gode minne, ho vil at det skal vere slik, men då ho oppdagar at mor skriv brev til mormor sder ho fortel ei heilt anna historie, vert ho skremd. Er ikke mor nøgd med det livet dei lever? Må ho lage eit nytt liv for dei, slik at mormor kan like dei betre? Frå dette punktet byrjar Paula sjå på familien sin på ein annan måte. Paula er observant og legg merke til ting og undrar seg. Karen flyttar til Bergen og Paula opplever den djupe sorga det er å miste bestevenninna. Så kjem konfirmasjonen med alle sine forventningar og ritual, men Paula kjenner at ho kan ikkje gjennomføre dette. Heldigvis ser presten henne og dei får ein god prat.  Konfirmasjonsdagen kjem, den store prøva for kor vellukka familien eigentleg er og Paula heldt tale.

Selskapet likte boka, var begeistra for Paula og konfirmasjonstalen ho held på slutten av romanen er eit absolutt høgdepunkt! Vigdis Hjorth skriv godt og "sitatvenleg", slik at ein lett kan rote seg vekk frå samtalen og gå inn i kjekke sitat... Fleire hadde og sett dette intervjuet med forfattaren, vel verd å sjå! Vi kan ikkje anna enn å anbefale denne romanen!

Nydeleg, trist og melankolsk

 Dette var orda dei frammøtte i Selskapet starta samtalen med om romanen Barndommens gate av Tove Ditlevsen med. Romanen var Ditlevsen sitt gjennombrot som forfattar. Ho hadde debutert med ei diktsamling, men det var denne romanen som ga ho anerkjenning og opna vegen vidare for ho. Romanen fortel om Ester, broren Carl og foreldra. De bur i Istedsgate, på den tida eit arbeidarstrøk med store bygårder med små leiligheiter. Ester har ei særs god venninne Lise, ho er lita med eit søtt hjartefjes, medan Ester er lang og tynn. Dei er eit umake par, men dei heng saman i barneåra. Dei naskar frå butikken, Lise naskar og Ester spør etter alt mogeleg for å ta vekk merksemda frå Lise. Når Lise meiner at Ester og bør stele, så går det nesten gale for Ester veit i djupet at å stele det gjer ein berre ikkje. Likevel gjer ho slik Lise seier. Ester leiter etter anerkjenning, ei forsikring om at ho og livet hennar er viktig. Det er ikkje lett for Ester mangler ei forståing av sosiale signal.  Et eksempel: Lise og Ester kjem inn til eit par og skal synge litt, men Ester skjønar ikkje når det er nok, ho berre driv på til dei vert kasta ut. 

Selskapet lo litt av dette, men det handlar og om kor usikker Ester kjenner seg i verda. Ho er redd for å leggja seg om kvelden og sovnar ikkje før foreldra er der og ho torer ikkje gå over gårdsrommet av di det kan vere ein mann der. Likevel er det tak i Ester, ho får seg jobb på eit pensjonat, ein jobb ho hatar. Ho riv seg laus, sjølv om ho lyg om grunnen. Ho vert sekretær, men hamnar i ein vanskeleg situasjon der og. Ester veks opp, men vert ho vaksen? Det spurde vi oss om i Selskapet. Ho gjer ting utan å reflektere over handlingane sine og konsekvensane dei vil få. Selskapet meinte at om ho gjorde dette ein gong så var det no så, men det skjer igjen.

Vi snakka om broren Carl som skriv små dikt og legg deit i skuffen, han vert ven med Oskar som teiknar og saman vil dei leve av å skrive og teikne. Carl får utgjeve dikta sine og etterkvart ein roman. Mora er veldig stolt av sonen, men skal ikkje skryte, langt i frå. Vi lurte på om Carl eigentlig var forfattaren sjølv for denne romanen har sterke sjølvbiografiske trekk. 

Det er ei sår forteljing, vi ønskjer at det skal gå bra med Ester, men vi spør oss: vert ho aldri fri for denne gata som har prega barndommen hennar slik? Alle dei frammøtte likte boka og vil gjerne anbefale den. Dei som vil lese meir om Ester kan gå til bøkene Ungdom og Gift.

Møtet i Mai 2023

 

Selskapet held seg til romanar om barndom og oppvekst. Denne gongen skal vi samsnakkast om klassiskaren Barndommens gate av den danske forfattaren Tove Ditlevsen.

Vi møtast tirsdag 23. mai kl.19.00 på Strilabiblioteket, Knarvik. 

Velkomne!

Ferdinand Bardamu - eit rastlaust liv

 

Kor mange gonger hadde ikkje fleire i Selskapet tenkt at dette er ei bok eg vil lese! Reisen til nattens ende av den berømte og berykta Louis-Ferdinand Celine. Ein roman som har sett spor etter seg i den vestlege verdslitteraturen. No, endeleg, hadde vi gjort det og tida var inne til å dele tankar og refleksjonar om denne romanen. Som vanleg var det nokre som likte boka, andre hadde gjeve ho opp, medan dei fleste som var møtt opp var begeistra.

Det er ei mangslungen roman om hovudpersonen Ferdinand Bardamu, venene hans og dei han kjem i kontakt med gjennom reiser og arbeidet. Vi møter Bardamu då han ved eit innfall vert innrullert i hæren. Gripen av ei kort begeistring følgjer han med marsjerande soldater og plutseleg er han med i hæren. Det tek ikkje lang tid før han oppdagar at krig og soldatlivet ikkje er noko for han, men korleis skal han kome seg ut av dette? Hugs på at dette er første verdskrigen og det viktigaste for ein soldat var å vere tapper, kjempe for fedrelandet og døy med ære, andre løysingar - om ein ikkje vil vere ein feiging var ikkje mogeleg. Han kjem seg ut, men langt i frå med æra i behald. I hæren møter han Léon Robinson som han stadig møter igjen gjennom dei åra vi følgjer Bardamu.
Bardamu må skaffe seg ei inntekt, han treff Lola, ei amerikansk kvinne som vil gjere ein innsats i krigen, men helst langt unna kamphandlingene og helst med eit godt økonomisk resultat. Ho oppdagar at Bardamu slett ikkje er ein tapper soldat, men er mest oppteken av å klare seg gjennom livet på ein eller annan måte. Han får seg ein jobb i Utsugingskompaniet og reiser til Afrika. Etter mange merkelege hendingar treff han att Robinson og ting som får lesaren til å sperre opp augene skjer. Han kjem seg frå Afrika nokre erfaringar rikare og reiser til New York. Der treff han att Lola. Ho let han få bo hos henne, men dette varer ikkje lenge og han dreg vidare til Detroit for å få seg arbeid på fabrikkene der. Han treff Molly, ei prostituert kvinne med eit venleg sinn og stor omsorg for Bardamu. Han er glad i Molly, men er samstundes redd for at han ikkje vil ha nok kjærleik til Livet:

«Jeg var redd for at livet som skjulte seg lengst inn i mørket ville fly av gårde med det jeg lette etter mens jeg ødslet min glød på å kysse Molly, slik at jeg ikke ville få nok igjen til henne, Livet, som er alle virkelige mannfolks virkelige elskerinne» s. 208

Bardamu vert rastlaus og reiser heim til Frankrike. Han tek fatt på studiane att og vert endelig lege. Han etablerer seg i dei fattigaste strøka i Paris og lever på minimale inntekter. Robinson dukkar opp att og som vanleg er han på jakt etter helst lettente pengar. Familien Henrouille er mellom pasientane til Bardamu og her får Robinson eit oppdrag som går utruleg dårleg for han.

Selskapet fryda seg over språk og formuleringane i denne romanen. Det er utruleg mange rare hendingar og vi undra oss over Bardamu, denne tafatte personen som samstundes endar opp i dei forunderlegste situasjonane. Det vart mykje høgtlesing frå boka for her er det mange kostelege sitat. Vi undra oss over at han kunne late ein av pasientane sine blø ihel av di foreldra meinte skamma vart for stor om ho skulle på sjukehus. Kvifor sette han ikkje ned foten? Og vi spurde oss, kven er Robinson? Er han Bardamu sitt alterego? Vi kom ikkje så langt, men det er mykje å snakke om, le av, undre seg over - og fleire sa at denne boka skal vi nok lese omatt, om ei stund. Kva kan vi anna enn å anbefala denne romanen?!

Mars-møte 2023

Ein av dei mest sensasjonelle bøkene skrive i det 20-ande hundreåret er Louis-Ferdinand Celine si bok: Reisen til nattens ende. Dette er boka Selskapet skal samsnakkast om tysdag 28. mars kl.19.00 på BUA, Frekhaug.

Velkomne!
 

Februar-møtet 2023

 

Selskapet heldt fram med å lese bøker av franske forfattarar. Denne gongen er det den unge forfattaren Edouard Louis som debuterte med romanen: Farvel til Eddy Bellegueule. Forfatteren var 21 år da han ga ut denne boka.

Vi skal samsnakkast om denne boka tysdag 28. februar kl.19.00 denne gongen skal vi møtast på BUA (andre etasje på den gamle brannstastjonen på Frekhaug)

Vil du vere med i Selskapet? Ta kontakt med biblioteket.

Velkomne!

Dronninga av autofiksjon

 

Ja, det har Annie Ernaux vorte kalla, sa ein av deltakarane då Selskapet var samla for å samsnakkast om boka hennar Årene. Denne boka er på eit vis ein kollektiv sjøvbiografi der Ernaux skriv seg sjølv inn i eit vi og omtalar seg sjølv som ho. Boka føregår i tida 1941 til 2006 og vi får gjennom einskilde bilete og ein oppsummerenade tekst ei innsikt i kva som hende i dei ulike tiåra. Det er som fleire årskavalkadar sa ein av deltakarane. Ho skriv om den veldige utviklinga som har vore i desse vel seksti åra. Korleis tinga skulle gjere oss glade, frigjere mykje tid for husmora, endre samfunnet frå strengt regulerande til frigjerande. Ernaux skriv med utgangspunkt i si franske bakgrunn som var og er ganske ulik det norske samfunnet. Sjølv om vi kjende att mange namn og hendingar var det fleire referansar som var heilt nye for oss. Likevel kjende vi på ei identifikasjon i fleire av utsegnene hennar slik som når nye maskinar, nye måtar å vere saman på og ikkje minst det digitale samfunnet vart ein del av dagleglivet. Vi snakka om korleis ho gjer ei klassereise ved at ho er den første i sin familie som tek ei akademisk utdanning og slik går vekk fra foreldra sin historie og deira erfaringar. Dette førte oss inn på tankar om det franske samfunnet, der klassedelinga er sterkare og tydelegare enn i Norge. Dessutan trur vi nok at likestillinga i Norge var kome lenger enn i Frankrike, noko dette sitatet kan tyde på:

Vi ble vekket opp av den ekteskaplige døsen, vi satt på bakken foran en plakat med teksten: En kvinne uten mann er som en fisk uten sykkel, vi gikk livet vårt etter i sømmene, vi følte oss i stand til å forlate mann og barn, til å frigjøre oss fra alt og skrive rått og ærlig. Vel hjemme igjen smuldret besluttsomheten bort, og skyldfølelsen vellet opp i oss. Da skjønte vi ikke hvordan vi skulle gå frem for å frigjøre oss - eller hvorfor. Vi overbeviste oss selv om at mannen vår verken var sjåvinistisk eller sexist. Og vi vaklet mellom to diskurser - den som insisterte på likestilling mellom kvinner og menn, og de som ville "fedrenes lov" til livs, og den som heller oppvurderte alt kvinnelig: mensen, amming, tilberedning av purrløksuppe. Men for første gang så vi vårt eget liv som en ferd mot frihet, det var en stor endring. En kvinnelig følelse var i ferd med å bli borte, følelsen av å være født underlegen.

 Ernaux tar oss med gjennom det politiske Frankrike og korleis ho omtalar dei ulike presidentane og deira verksemd. Ho er alltid på ventresida og skildrar kor sjokkert ho og hennar krins vart då Mari Le Pen såg ut til å vinne valet. 

Selskapet var noko delt i synet på boka. Vi var samde i at Ernaux skriv godt, men fleire kjende på at vi fekk ikkje vite noko eller svært lite om ho. Ho hoppar frå bilete til bilete med ei sveipande oppsummering av kva som skjedde i periodane. Det er fasinerande men og ei utfordrande skrivestil. Vi sakna det emosjonelle engasjementet, men samstundes var det mykje å reflektere over, det var eit klart pluss!

Utfordringar i familielivet

 

Tidleg i desember var Selskapet samla for å snakke om romanen til Tommi Kinnunen: Der fire veier møtes. Romanen fortel om tre generasjonar kvinner og mannen til ei av kvinnene i løpet av eit hundre år frå 1895 til 1996. Boka startar med Maria som er utdanna jordmor og vert satt på harde prøver av di det på den tida ikkje var mange kvinner med den slags utdanning. Ho gjev ikkje opp, men vert ei velstående dame som sette spor etter seg i samfunnet. Ho får dottera Lajha med apotekaren, men sidan apotekaren allereie er gift vert ho åleinemor. Lajha får sonen Johannes utanfor ekteskap, men ho treff Onni og giftar seg med han. Dei får fleire barn med saman. Onni er homofil og har i alle år forsøkt å skjule dette, men denne drifta er umogeleg å stanse. Kaarina er gift med Johannes. Dei bur i same huset som svigermora, det er ikkje lett og etter som åra går vert det både vanskelegare og dystrare å bu saman. 

Selskapet syntes dette var ei lettlesen bok i starten, men så kom det opp mange spørsmål. Kven var apotekaren, kva var hans historie, kvifor vart Maria så steil, kvifor kunne dei ikkje snakke saman? Og dette huset til Maria som vart stadig større, bygd på både her og der. Måtte dei verkeleg bu saman? Heile tida? Og desse dystre barna og særleg dottera Anna som hevdar at Helena vart blind på grunn av "fedrenes synder". Kinnunen skildrar godt dei einskilde personane og tida dei levde i. Her er det skamma over å vere åleinemor, forbud mot homofil praksis og det ålmenne folkesnakket som går føre seg når ikkje alt er A4. Selskapet vart rørde av Onni sitt strevsame liv og samstundes mora vi oss med han når han og kjærasten sit på kvar si side av ei dør og flørtar. 

Kinnunen skriv godt og levande, men denne boka trengde ein tålmodig lesar for det var mykje det tok tid å avsløre. Dei som valde å lese boka på lyd fann ut at dette kravde mykje konsentrasjon, for boka er ordna etter årstal og kvar person får sitt kapittel. Likevel, boka var slett ikkje bortkasta lesnad og Kinnunen har fleire bøker som og er vel verdt å lese.

Januar 2023, nytt år "nye" bøker

 

Velkommen til nytt møte i Nordhordland Litterære Selskap!

Vi startar leseåret med nobelprisvinnaren Annie Ernaux sin kollektive sjølvbiografi Årene.

Denne boka vart Ernaux sitt gjennombrot i Norge og ho har fått mange lesarar her. Kva synest vi om boka og forfattarskapen hennar? Det skal vi snakke om tysdag 17. januar kl.19.00 på Strilabiblioteket, avdeling Knarvik.

Vil du vere med? Ta kontakt med biblioteket.

Velkommen!